Status i zakres działalności Świętokrzyskiego Parku Narodowego określają następujące akty prawne:
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie przyrody (tekst jedn. z. U. z 2021r. poz. 1098, 1718, z 2022 r. poz. 84.)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1950 roku w sprawie utworzenia Świętokrzyskiego Parku Narodowego (Dz.U. 1950, nr 14, poz.133)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2021 r. w sprawie Świętokrzyskiego Parku Narodowego (Dz.U. 2022 poz. 113)
Ustawa o ochronie przyrody w art. 9 ust. 1, stanowi, że nadzór nad działalnością parków narodowych sprawuje minister właściwy do spraw środowiska. Nadzór ten obejmuje w szczególności:
- zatwierdzanie rocznych zadań rzeczowych wynikających z planu ochrony lub z zadań ochronnych;
- kontrolę funkcjonowania parków narodowych;
- kontrole wykonywania przez parku narodowej działalności gospodarczej;
- kontrole realizacji zadań parków narodowych;
- kontrolę realizacji planów finansowych parków narodowych
- kontrolę działań dyrektora parku narodowego podejmowanych jako organ ochrony przyrody.